Ocena wpływu zmian klimatycznych na reżim hydrologiczny modelowej zlewni polarnej na potrzeby przyszłych strategii zarządzania


W artykule omówiono reżim kontrolowanej w latach 1972–2019 zlewni polarnej rzeki Brattegg (SW Svalbard). Zebrane dane hydrometeorologiczne w modelowej zlewni lodowcowej, powstałej na wieloletniej zmarzlinie w wyniku przyspieszonej recesji lodowca Brattegg, umożliwiły ocenę wpływu zmian klimatycznych na obieg wody w Arktyce. Obserwowane w Arktyce intensywne zmiany klimatyczne skutkują szybkim ocieplaniem oraz zwiększającą się ilością opadów. Zależności pomiędzy warunkami pogodowymi a przepływami wody w obszarach polarnych zależą często od charakterystyki wieloletniej zmarzliny (permafrostu), której powierzchniowa warstwa ulega wytapianiu w okresie letnim, tworząc tzw. warstwę czynną. Wraz ze wzrostem temperatur powietrza dochodzi do zwiększania się grubości warstwy czynnej, co przyspiesza obieg wody. Wyniki powyższych badań pokazują, że wysokość temperatur powietrza (a także opadów) kontroluje obieg wody w zlewniach polarnych. Wyniki analiz mogą zostać wykorzystane do opracowania strategii minimalizacji ryzyka związanego z ekstremalnymi zjawiskami hydrologicznymi w rejonach polarnych i alpejskich.


Udział pracowników ING w przygotowaniu publikacji: Prace terenowe, interpretacja wyników badań, współudział w opracowaniu części tekstowej, pozyskanie finansowania

Dr hab. Mirosław Wąsik – adiunkt w Zakładzie Hydrogeologii Stosowanej Instytutu, zajmuje się naukowo hydrogeologią. Tematyka zainteresowań obejmuje przede wszystkim: zagadnienia dotyczące parametrów hydrogeologicznych skał; krążenie i jakość wód krasowych; modelowanie numeryczne; wpływ górnictwa na dynamikę i jakość wód podziemnych; ujęcia wód podziemnych; wody termalne. Poza Instytutem pełni funkcje: z-cy przewodniczącego Komisji Dokumentacji Hydrogeologicznych, członka Komisji Opracowań Geologicznych PIG-PIB, przewodniczącego komisji egzaminacyjnej stwierdzającej kwalifikacje w zakresie geologii (hydrogeologii), członka Zespołu ds. Zagrożeń Wodnych KGHM.

Prof. dr hab. Henryk Marszałek – hydrogeolog, kierownik Zakładu Hydrogeologii Stosowanej ING. Zainteresowania badawcze związane głównie z hydrogeologią masywów krystalicznych, w tym m.in. z oceną wodonośności i zasobności struktur hydrogeologicznych. Ponadto zajmuje się śledzeniem zmian hydrogeochemicznych zachodzących w środowisku wodnym w obszarach dawnej i współczesnej działalności górniczej oraz geotermią. Prowadzi również badania nad problematyką ilościowych i jakościowych zmian w środowisku wodnym obszarów polarnych w świetle postępujących zmian klimatycznych, wraz z analizą składu mikrobiologicznego wód. Członek Rad Naukowych Karkonoskiego Parku Narodowego i Poltegoru Instytutu.

Więcej informacji o artykule:

Łukasz Stachnik, Krzysztof Migała, Mirosław Wąsik, Henryk Marszałek, Aleksandra Wołoszyn, Marek Kasprzak, Elzbieta Łepkowska, Natalia Pilguj, Dariusz Ignatiuk, Anna Zielonka, Maciej Bartosiewicz, 2025. Resolving the climate-controlled hydrological regime in a model permafrost catchment for future management strategies. Journal of Environmental Management 383 (2025) 125189

Projekt "Zintegrowany Program Rozwoju Uniwersytetu Wrocławskiego 2018-2022" współfinansowany ze środków Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Społecznego

NEWSLETTER