Bogate w skand amfibole z Jordanowa Śląskiego



Skand, jeden z tak zwanych pierwiastków krytycznych, rzadko tworzy własne minerały – zwykle rozproszony jest jako śladowa domieszka w innych fazach. Minerały zdolne koncentrować ten pierwiastek do poziomu kilku procent wagowych Sc2O3 są ewenementem.

Aktynolit jest dość pospolitym minerałem z grupy amfiboli, krzemianem wapnia i magnezu z niewielką ilością żelaza. Zwykle nie zawiera istotnych ilości skandu. Jednak w okolicach Jordanowa Śląskiego znaleziono drobne aktynolity, które wykazują rekordowe jak na ten minerał koncentracje tego pierwiastka (do 5.45 wag% Sc2O3). Współwystępują one z cascandytem, rzadkim minerałem skandu.

Praca prezentuje pełną krystalochemiczną charakterystykę tego nietypowego aktynolitu oraz dyskutuje mechanizm inkorporacji skandu do struktury amfiboli. Rozważane są też różne scenariusze powstania tej nietypowej mineralizacji.


Więcej informacji o artykule:

Pieczka, A., Stachowicz, M., Zelek-Pogudz, S., Gołębiowska, B., Sęk, M., Nejbert, K., Kotowski, J., Marciniak-Maliszewska, B., Szuszkiewicz, A., Szełęg, E., Stadnicka, K.M., Woźniak, K. (2024). Scandian actinolite from Jordanów Śląski, Lower Silesia, Poland: Compositional evolution, crystal structure, and genetic implications. American Mineralogist, 109(1), 174-183.

Projekt "Zintegrowany Program Rozwoju Uniwersytetu Wrocławskiego 2018-2022" współfinansowany ze środków Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Społecznego

NEWSLETTER