Temperatura i wilgotność gleby czynnikami kontrolującymi strumienie GHG miast
Ditlenek węgla i metan wchodzą w pulę tzw. gazów cieplarnianych (GHG), stąd zmiany temperatury i wilgotności gleby należą do kluczowych czynników kontrolujących równowagę gazów cieplarnianych (GHG) w ekosystemie miejskim i atmosferze.
W pracy analizowano związek strumieni CO2, CH4 (metodą statycznej komory zamkniętej) z wilgotnością gleby i wrażliwością na temperaturę w trzech dominujących typach ekosystemów miejskich: użytkach zielonych, parkach miejskich i gruntach ornych.
Zaobserwowane schematy wymiany CO2 i CH4 między glebą, a atmosferą różniły się w zależności od rodzaju pokrycia terenu i sezonu, wpływającego na wahania temperatury i zawartości wody w glebie. Emisja CO2 z użytków zielonych i parku miejskiego była dwukrotnie większa niż z gruntów ornych. Obliczony stopień utlenienia CH4 był półtorakrotnie większy (p< 0,05) na terenach użytków zielonych i parków miejskich w porównaniu z gruntami ornymi. Oszacowane wartości współczynnika Q10 wahały się w zależności od typu ekosystemu od 1,68 do 1,79 dla CO2 i od 1,26 do 1,49 dla CH4. Wrażliwość temperaturowa oddychania gleby zmniejszała się, gdy temperatura przekraczała 24,5 ◦C, przy gradiencie wilgotności od 20 do 25% m/v. Wyniki sugerują, iż pomimo że obszary miejskie użytkowane rolniczo charakteryzowały się najniższymi strumieniami CO2 w porównaniu z użytkami zielonymi i parkami miejskimi, to jednak grunty rolne wykazały najniższe średnie sezonowe utlenianie CH4. Oznacza to, że wraz ze wzrostem temperatury wyższa wartości Q10 produkcji CO2 w porównaniu z utlenianiem CH4 spowoduje dalsze przesunięcie bilansu węgla w stronę źródła, a przesunięcie to będzie szczególnie istotne w przypadku gruntów ornych na obszarach miejskich.
dr hab. Maciej Górka – profesor uczelni w Zakładzie Petrologii Eksperymentalnej, Instytutu Nauk Geologicznych zajmuje się naukowo szeroko rozumianą izotopową geochemią środowiskową, ukierunkowaną na badania zanieczyszczeń atmosferycznych. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się między innymi na badaniach zanieczyszczeń gazowych, pyłowych i jonów wnoszonych z opadem do środowiska oraz wpływem antropopresji na jego stan wykorzystując do tego niekonwencjonalne bioindykatory (jak sieci pajęcze, liście czy porosty). Dyrektor Międzywydziałowego Studium Ochrony Środowiska na Uniwersytecie Wrocławskim, szeroko działający w różnych gremiach na własnej Alma Mater jak i aktywnie naukowo udzielający się poza jej murami.
Więcej informacji o artykule:
