Kambryjska konwergencja na obrzeżeniu Baltiki – Góry Świętokrzyskie

z

Artykuł zajmuje się problematyką SW obrzeżenia Baltiki w kambrze. Próbki skał wczesnego paleozoiku zostały zebrane w kilku lokalizacjach w Górach Świętokrzyskim celem sprawdzenia pochodzenia materiału okruchowego przy użyciu geochronologii cyrkonów detrytycznych oraz zbadania mik powstałych w niskich warunkach metamorfizmu metodą Ar-Ar. Dla wszystkich przeanalizowanych próbek wiek depozycji (kambr-ordowik) jest zbliżony do maksymalnego wieku depozycji określonego przez wiek detrytycznych cyrkonów co sugeruje powstanie skał przy aktywnej krawędzi kontynentu. Badania białej miki pozwoliły zdefiniować jej dwie populacje: 537 ± 1 Ma – pochodzenia detrytycznego oraz c. 510 ± 4.4 Ma – pochodzenia metamorficznego. Młodszy z wieków jest pierwszym bezwzględnym geochronologicznie określeniem najstarszej fazy deformacji w Górach Świętokrzyskich – fazy sandomierskiej. Jednocześnie obie metody geochronologiczne wskazują na istnienie we wczesnym kambrze łuku sandomierskiego – aktywnej krawędzi SW Baltiki powstałej w wyniku subdukcji oceanu Mirovoi.


dr inż. Grzegorz Ziemniak – adiunkt w Zakładzie Geologii Fizycznej Instytutu zajmuje się naukowo geochronologią i petrologią. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się na genezie powstania orogenu kaledońskiego w obszarach arktycznych oraz prekambryjskim podłożu obszarów polarnych.

Więcej informacji o artykule:

Callegari, R., Mazur, S., McClelland, W. C., Barnes, C. J., Ziemniak, G., Kośmińska, K., & Majka, J. (2025). Middle Cambrian convergence at the southwestern Baltica margin, Holy Cross Mts., Poland, and its significance for reconstructions of early Gondwana. Geoscience Frontiers, 16(2), 101972.

Projekt "Zintegrowany Program Rozwoju Uniwersytetu Wrocławskiego 2018-2022" współfinansowany ze środków Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Społecznego

NEWSLETTER