Nowy minerał z grupy epidotu


Skand jest obecnie jednym z najbardziej wartościowych pierwiastków określanych mianem metali krytycznych. Z jednej strony jest pożądanym surowcem w przemyśle zaawansowanych technologii, np. do produkcji lekkich i bardzo wytrzymałych stopów na potrzeby lotnictwa i przemysłu kosmicznego. Z drugiej zaś jest wybitnie rozproszony w skałach skorupy ziemskiej a minerały koncentrujące go w istotnych ilościach są niezwykle rzadkie. Spośród ponad 6000 znanych faz mineralnych, jedynie w nieco ponad 20 pierwiastek ten jest wśród głównych składników. Dlatego odkrycie nowego minerału skandu przez grupę mineralogów z udziałem dra Adama Szuszkiewicza z Zakładu Mineralogii i Petrologii naszego Instytutu jest szczególnie cennym osiągnięciem.

W najnowszym numerze Mineralogical Magazine ukazał się artykuł prezentujący wyniki badań, które doprowadziły do odkrycia heflikitu, nowego minerału należącego do grupy epidotu. Został on znaleziony w archiwalnych próbkach skał z okolic Jordanowa Śląskiego jako niewielkie osobniki o rozmiarach do kilkudziesięciu mikrometrów. W roku 2023 Komisja Nazewnictwa i Klasyfikacji Nowych Minerałów Międzynarodowego Towarzystwa Mineralogicznego oficjalnie zatwierdziła heflikit jako nową fazę mineralną. Nowy minerał został nazwany na cześć prof. Wiesława Heflika w uznaniu jego zasług dla polskiej mineralogii. Artykuł prezentuje pełną krystalochemiczną charakterystykę nowego minerału oraz dyskutuje warunki fizyko-chemiczne, w których mógł on powstać.


dr Adam Szuszkiewicz – adiunkt w Zakładzie Mineralogii i Petrologii Instytutu Nauk Geologicznych UWr. Zajmuje się naukowo mineralogią, głównie mineralogią pegmatytów granitowych oraz fazami mineralnymi koncentrującymi tzw. pierwiastki rzadkie i krytyczne.

Więcej informacji o artykule:

Pieczka, A., Kristiansen, R., Stachowicz, M., Dumańska-Słowik, M., Gołębiowska, B., Sęk, M. P., Nejbert, K., Kotowski, J., Marciniak-Maliszewska, B., Szuszkiewicz, A., Szełęg, E., Woźniak, K. (2024). Heflikite, ideally Ca2(Al2Sc)(Si2O7)(SiO4)O(OH), the first scandium epidote-supergroup mineral from Jordanów Śląski, Lower Silesia, Poland and from Heftetjern, Tørdal, Norway. Mineralogical Magazine, 88(3), 228–243. doi:10.1180/mgm.2023.98

Projekt "Zintegrowany Program Rozwoju Uniwersytetu Wrocławskiego 2018-2022" współfinansowany ze środków Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Społecznego

NEWSLETTER